Τα εκπαιδευτήρια Χουρδάκη δημιουργήθηκαν το 1966 με σκοπό να εφαρμόσουν τη φιλοσοφία, τις ιδέες και τις παιδαγωγικές απόψεις της ιδρύτριάς τους Μαρίας Χουρδάκη. Η Μαρία Χουρδάκη υπήρξε μία από τις πρώτες ψυχολόγους στην Ελλάδα. Τελείωσε την Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών, συνέχισε τις σπουδές της στη Γαλλία, στο Πανεπιστήμιο της Σορβόνης και μετά στην Ελβετία, με καθηγητή τον Piaget.
Το 1962 ιδρύει τον θεσμό των Σχολών Γονέων στην Ελλάδα και το 1964 πρωτοστατεί στη δημιουργία της «Διεθνούς Ομοσπονδίας για την εκπαίδευση των Γονέων» “Federation International pour l’ Education Parents” F.I.E.P. με έδρα τις Sevres στο Παρίσι, όπου και βρίσκεται έως σήμερα. Υπήρξε εκπρόσωπος της F.I.E.P. στην Ελλάδα από τότε έως τον θάνατό της (2010).
Γνωστή για το έργο της στις Σχολές Γονέων, την πρόληψη και την προστασία της ψυχικής υγείας του παιδιού, αλλά και όλων των μελών της οικογένειας, για το έργο της στον επαγγελματικό προσανατολισμό, για τον αγώνα της για την κατοχύρωση του επαγγέλματος του ψυχολόγου στην Ελλάδα, που επισφραγίστηκε με τη δημιουργία του πρώτου αυτόνομου Πανεπιστημιακού Τμήματος Ψυχολογίας στη γενέτειρά της, το Ρέθυμνο, στο Πανεπιστήμιο Κρήτης , στο οποίο τμήμα δίδαξε για δύο χρόνια και μετά ανακηρύχθηκε επίτιμη πρόεδρος του τμήματος Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου, καθώς και για άλλες σημαντικές πρωτοβουλίες και δράσεις, αποφασίζει να πρωτοστατήσει στην υλοποίηση του οράματός της για ένα σχολείο πρότυπο, εφαρμόζοντας ένα εκπαιδευτικό σύστημα που προηγουμένως είχε αναπτύξει στις Σχολές Γονέων, στις ομαδικές συναντήσεις της με γονείς.
Το 1966 ύστερα από πρόταση γονέων που συμμετείχαν στις Σχολές Γονέων υλοποιεί το όραμα της δημιουργίας ενός «αντιαυταρχικού σχολείου» των «Εκπαιδευτηρίων Χουρδάκη» ενός μικρού οικογενειακού σχολείου που πρωταρχικός του σκοπός είναι ο σεβασμός της προσωπικότητας του παιδιού.
Η Μαρία Χουρδάκη πρωτοστατεί επίσης στη δημιουργία και την οργάνωση του πρώτου αυτόνομου πανεπιστημιακού τμήματος ψυχολογίας το 1987 που γίνεται στο Ρέθυμνο, τη γενέτειρά της και στο οποίο διδάσκει τα δύο πρώτα χρόνια λειτουργίας του. Κατόπιν λόγω υποχρεώσεων στην Αθήνα παραιτείται και το πανεπιστήμιο Ρεθύμνου την ανακηρύσσει επίτιμο πρόεδρο του τμήματος ψυχολογίας του.
Έλαβε πολλές τιμητικές διακρίσεις για το έργο της από την Ακαδημία Αθηνών το 1996, από τη F.I.E.P., τον Ελληνικό Ερυθρό Σταυρό, το Σύλλογο Ελλήνων Ψυχολόγων και άλλα Σωματεία και Συλλόγους.
Ήταν επίσης εισηγήτρια του θεσμού του Επαγγελματικού προσανατολισμού στην Ελλάδα το 1950.
Το 1999 έγινε Διαπανεπιστημιακό Συνέδριο στην Αθήνα προς τιμήν της.
Έχει γράψει 30 περίπου βιβλία. Φέρνοντας τον επαγγελματικό προσανατολισμό ως θεσμό στην Ελλάδα γράφει το πρώτο της βιβλίο: «ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΣ» (1950) και ακολουθούν τα υπόλοιπα, με τελευταίο την «ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ» (4η έκδοση 2000)
Κύριο Συγγραφικό έργο:
- «Επαγγελματικός Προσανατολισμός» 1950 (το πρώτο βιβλίο που γράφτηκε για τον επαγγελματικό προσανατολισμό στην Ελλάδα)
- «Δείκτης Νοημοσύνης και περιβάλλον» 1962
- «Οικογενειακή Ψυχολογία» 1978 – 2002 (4 εκδόσεις)
- «Ναρκωτικά – Πρωτογενής τομέας. Hourd Ενιαίο Σύστημα Πρόληψης ναρκωτικών» 1992
- «Θέματα Προετοιμασίας Για Γάμο – Συμβίωση και Σχέσεις στην Οικογένεια» 1989
- «Εκπαίδευση για την Ειρήνη» 1989 κ.α.
Η Μαρία Χουρδάκη διακρίθηκε για τη φιλειρηνική δράση της.
Απόσπασμα από το ποίημα που έγραψε «ΣΗΜΕΡΑ ΑΓΩΝΙΖΟΜΑΣΤΕ ΓΙΑ ΣΕΝΑ ΕΙΡΗΝΗ ΗΛΙΕ ΤΗΣ ΖΩΗΣ»
ΣΗΜΕΡΑ αγωνιζόμαστε για σένα ΕΙΡΗΝΗ
για να μην ξαναζήσουμε πολέμου συμφορές,
σήμερα ατενίζουμε το φως της μέρας με ελπίδα,
σήμερα μαλακώνει η άγρια νύχτα μιας ζωής
και ξαστερώνει ο ουρανός.
Γλυκαίνεις τη ζωή με τα μηνύματά σου ΕΙΡΗΝΗ
ζεσταίνεις τις καρδιές και τις ελπίδες μας
να ζήσουν τα παιδιά μας
να ζήσει η οικουμένη
σε τούτο το ανθόσπαρτο περιβόλι της ζωής,
γεμάτο παπαρούνες, χαμομήλια, αγριολούλουδα,
όπου παίζουν τα παιδιά του κόσμου,
μαύρα, λευκά, κίτρινα, χαρούμενα
και τραγουδούν μαζί σου ΕΙΡΗΝΗ
ήλιε της ζωής.